Sıcaklık ve yağış
grafikleri değerlendirildiği zaman öncelikle grafikte belirtilen değerlere
dikkat edilmelidir. Bu grafikte sol tarafta yağış değerleri verilmiştir.
Sağdaki, dikey eksende de sıcaklık oranları verilmiştir. Alttaki rakamlarda
ayları belirtmektedir.
Çizgiyle sıcaklık taralı sütunlarla da yağış
belirtilmiştir. Bu grafik incelendiği zaman sıcaklık değerlerine bakılarak yer
aldığı yarım küre belirlenebilir. Mesela bu merkezin belirlendiği yer en sıcak
ay temmuz sıcaklık yaklaşık 30 derece en soğuk ay ocak oda yaklaşık 6 derece.
En az sıcaklığa minimum sıcaklık en fazla sıcaklığa ise maksimum sıcaklık denir.
Dolayısıyla yağış ve sıcaklık grafiklerinde merkezlerin herhangi bir aydaki
sıcaklık değerleri yıllık sıcaklık farkı yer aldığı yarım küre tespit
edilebilir. Yağış değerlerine bakılaraktan aylara göre yağış miktarı mevsimlere
göre yağış dağılımı ve yağış rejimi de belirlene bilir. Şimdi bu grafiğe
baktığımız zaman en sıcak ayın temmuz en soğuk ayın ocak olduğunu söylemiştik.
Bu nedenle kuzey yarım kürede bir yere aittir. Dolayısıylada ayların mevsimlere
göre ifade etmek gerekirse; 1 ve 2. Aylar kış mevsimine 3,4,5. Aylar ilkbahar
mevsimine 6,7,8. Aylar yaz mevsimine 9,10,11. Aylar sonbahar 12. Ay tekrar kış
ayı olarak belirlenebilir. Buna göre baktığımızda grafik ile ilgili şu
yorumları yapmak mümkündür. Sıcaklık değerlerine baktığımızda en sıcak ayı
temmuz en soğuk ayı ocak bu nedenle kuzey yarım kürede yer alır. En düşük
sıcaklık değerleri 0 santigrat derecenin altına düşmediği için kar yağış ve
donma olayları gözlenmez. Bir merkezde kar yağışı ve donma olayı gözlenebilmesi
için sıcaklık değerlerinin bir ayda 0 derecenin altına düşmesi gerekiyor.
Yıllık sıcaklık farkı denilince merkezde ölçülen en yüksek sıcaklık ile en
düşük sıcaklık arasındaki fark alınır 30-6=24 santigrat derecedir. Yağış
değerlerine bakıldığı zaman ocak ve aralık aylarının en fazla yağış aldığı
görülmektedir. Bu aylardaki yağış miktarı 200 mm dir. En az yağış alan ayın ise
ağustos ayıdır. Merkezde sıcaklık ile yağış arasında ters orantı var. Şöyle ki
sıcaklık yüksek iken yağış oranlarında azalma söz konusu yağış fazla iken
sıcaklık oranlarında düşüklük görülmektedir. Bu nedenle sıcaklık ile yağış
arasında ters orantı vardır. Yağışın aylara dağılımında bir düzen yok bu
nedenle yağış rejimi düzensizdir. Bazı ayların yağış miktarının aynı olduğu görülmektedir.
Örneğin ikinci ay ile on birinci Ayların yağış değerleri aynı. Örneğin beşinci
ay ile dokuzunu ayın yağış değerleri aynıdır. Yağışın mevsimlere dağılışına
baktığımız zaman en fazla yağışın kış aylarında yani ocak, şubat ve aralık
aylarında en az yağışında altı, yedi ve sekizinci aylarda yani haziran, temmuz ve
ağustos aylarında yaz aylarında düştüğü görülür. Kuzey yarım kürede olduğu
için. Merkezin yıllık yağış ortalaması deyince on iki ayın yağış toplamları
anlaşılır. Bu grafikten yıllık yağış ortalaması bulunabilir. Yer aldığı yarım
küre hakkında tespit yapılabilir. Kar yağışı ve donma olayının konusu
belirlenebilir. Ki bunları ifade ettik. Bir başka özellik herhangi bir ayın
sıcaklık ve yağış değeri belirlenebilir. Ayrıca grafiğin ait olduğu iklimle
ilgili tespitler yapmak mümkündür. Örneğin bu merkezde yaz mevsiminin sıcak ve
kurak yani yağış değerleri az kış mevsiminin ise ılık ve yağışlı geçtiği
söylenebilir. Bu özelliklere sahip bir yerde Akdeniz iklimi görülür. Bu
merkezde yaz devresi kurak geçtiği için örneğin yaz devresinde su miktarının
yani nehir akımlarının az olduğu sonucuna ulaşılabilir. Nehirlerin en çok su
taşıdığı mevsimlerin kış olduğu belirtilebilir. Yine kar yağışı ve donma olayı
görülmediği için örneğin kış sporları yapılması pek mümkün değil. Bu
sıcaklıktan anlaşılabiliyor. Sıcaklıkların 0 derecenin altına inmediği için burada
kar yağışı ve donma olayı yok dolayısıyla akarsuların kar ve buzla beslenmesi
söz konusu değil dolayısıylada kış sporlarına uygun değildir. Örneğin herhangi
bir ay yağışını tespit ederken şuna çok dikkat edilmelidir. On birinci ayın
yağışına baktığımız zaman dikey eksendeki rakamlar sıcaklığı ifade eder dolayısıylada
orayla karıştırmamak gerekiyor. On birinci ayın yağış değeri 160 mm dir.
Örneğin üçüncü ayın yağış değeri 120 mm dir. On iki ay bu şekilde toplandığı
zaman yıllık yağış miktarı belirlenebilir. Yağış grafiklerinde grafiğin hangi
yarım küreye ait olduğuna dikkat edilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder